Scheffler Jan Ernest (ok. 1604–1673), doktor medycyny, lekarz miejski w Gdańsku, współautor farmakopei. Ur. prawdopodobnie w Gdańsku, był synem Krzysztofa i Marii z domu Haderschlieff.
Ok. r. 1630 rozpoczął S. studia medyczne na uniwersytecie w Lejdzie, w l. 1632–3 przedstawił na wydz. lekarskim i opublikował kilka niewielkich rozprawek medycznych, m.in. Disputatio medica de purgatione (Lugduni Batavae 1632). Studia ukończył prawdopodobnie w r. 1634, uzyskując stopień doktora medycyny. Ok. r. 1636 był już z powrotem w Gdańsku, gdzie rozpoczął praktykę lekarską. Uczestniczył w prowadzonych przez Jana Schmidta (Schmiedta) eksperymentach z wprowadzaniem dożylnie leków i zastosował tę metodę w praktyce szpitalnej, m.in. w leczeniu chorób wenerycznych. W r. 1661 uzyskał S. tytuł lekarza królewskiego, a 29 VII t.r. objął urząd lekarza miejskiego w Gdańsku. Funkcję tę pełnił do śmierci. Na polecenie Rady Miejskiej Gdańska przystąpił wraz z J. Schmidtem do przygotowania farmakopei. W r. 1662 ogłosili oni anonimowo jej konspekt pt. Dispensatorii Gedanensis sciagraphia cujus normam hujus civitatis pharmacopei officinas suas medicamentis tam simplicibus, quam compositis instructas habere tenentur… (Gd.). Zakończona w r. 1665 praca, zatytułowana Dispensatorium Gedanense continens omnia materialia et medicamenta tam Galenica quam chymica quae in officinis Gedanensibus prostant…, jest pierwszą powstałą na ziemiach polskich farmakopeą. Zawiera ogólną charakterystykę surowców, z których wyrabiano leki, oraz przepisy sporządzania leków. Mimo iż nie została ogłoszona drukiem (B. PAN w Gd.: rkp. 953), zawarte w niej przepisy prawdopodobnie były stosowane w praktyce i obowiązywały w Gdańsku, usankcjonowane ustawą medyczną z r. 1703.
S. pochodził z rodziny luterańskiej, sam jednak przeszedł na katolicyzm. Hojnie wspomagał finansowo działalność Kościoła w Gdańsku, m.in. zapisał w swym testamencie spore sumy na rzecz różnych fundacji kościelnych. Szczególnie związany był S. z kościołem Dominikanów p. wezw. św. Mikołaja; ufundował w nim m.in. 3 ołtarze, w tym malowany przez A. Stecha ołtarz bł. Róży z Limy (1671); w kościele tym chciał być pochowany i w r. 1663 wystawił dla siebie pomnik nagrobny. W literaturze historycznej (F. Schwarz, S. Sokół) przypisano S-owi udział w toczących się w Gdańsku polemikach religijnych, myląc go z Johannesem Schefflerem, dr. medycyny i poetą niemieckim, pisującym pod pseud. Angelus Silesius, autorem drukowanych ataków na pastora luterańskiego Idziego Straucha. S. zmarł 28 VIII 1673 w Gdańsku, wbrew swej woli pochowany został przez luterańskich spadkobierców w kościele Najśw. Marii Panny w Gdańsku.
S. był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną, poślubioną w r. 1637, była Zuzanna Eske z domu Peschwitz (zm. w r. 1656), drugą od r. 1658 – Adelgunda Wolfframm z domu von der Becke (zm. 1667).
Oprócz syna z pierwszego małżeństwa (imienia nie znamy, zm. w r. 1667), o dzieciach S-a brak danych.
Płaskorzeźba z wizerunkiem S-a na jego epitafium w kościele św. Mikołaja w Gd.; – Estreicher, XXVII; Curicke R., Der Stadt Danzig historische Beschreibung, Amsterdam u. Danzig 1678 s. 326 (reprint Hamburg 1979); Drost W., Kunstdenkmäler der Stadt Danzig, Stuttgart 1959 III; Drygas A., Aptekarstwo gdańskie 1399–1939, Wr. 1983; Głowacki W. W., Odnalezienie najstarszej farmakopei polskiej, Dispensatorium Gedanense 1665, „Farmacja Pol.” 1949 nr 7; tenże, Tradycje farmaceutyczne Gdańska, tamże 1958 nr 17; Schwarz F., Danziger Ärzte im 16.–18. Jahrhundert, „Danziger familiengeschichtliche Beiträge” (Danzig) [Theil] 2: 1940 H. 5 s. 21; Sokół S., Medycyna w Gdańsku w dobie odrodzenia, Wr. 1960; – Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae 1575–1875, Hagae Comitum 1875; AP w Gd.: sygn. 300 43/75 (testament S-a); B. PAN w Gd.: rkp. 514 k. 22n. (Schlieff W., Collectanea de medicis Gedanensibus).
Anna Grześkowiak-Krwawicz